11 Ιανουαρίου 2018

Ασκητική πρώτο χρέος



Χωρίς μάταιες ανταρσίες να δεις και να δεχτείς τα σύνορα του ανθρώπινου νου, και μέσα στ’ αυστηρά τούτα σύνορα αδιαμαρτύρητα, ακατάπαυτα να δουλεύεις – να ποιο είναι το πρώτο χρέος.
Με αντρεία, με σκληρότητα στερέωσε απάνω στο σαλευόμενο  χάος το καταστρόγγυλο, το καταφώτιστο αλώνι του νου, ν’ αλωνίσεις, να λιχνίσεις σα νοικοκύρης, τα σύμπαντα.
Καθαρά να ξεχωρίσεις κι ηρωικά να δεχτείς τις πικρές γόνιμες τούτες ανθρώπινες, σάρκα από τη σάρκα μας αλήθειες:
α) ο νους του ανθρώπου φαινόμενα μονάχα μπορεί να συλλάβει, ποτέ τη ουσία
β)κι όχι όλα τα φαινόμενα, παρά μονάχα τα φαινόμενα της ύλης
γ)κι ακόμα στενώτερα: όχι καν τα φαινόμενα τούτα της ύλης, παρά μονάχα τους μεταξύ τους συνειρμούς.
δ) κι οι συνειρμοί τούτοι δεν είναι πραγματικοί, ανεξάρτητοι από τον άνθρωπο, είναι κι αυτοί γεννήματα του ανθρώπου.
ε)και δεν είναι οι μόνοι δυνατοί ανθρώπινοι, παρά μονάχα οι πιο βολικοί για τις πραχτικές και νοητικές του ανάγκες.
Μέσα στα σύνορα τούτα, ο νους είναι ο νόμιμος απόλυτος μονάρχης. Καμιά άλλη εξουσία στο βασίλειό του δεν υπάρχει.
Αναγνωρίζω τα σύνορα τούτα, τα δέχουμε μ’ εγκαρτέρηση, γενναιότητα κι αγάπη, κι αγωνίζουμαι μέσα στην περιοχή τους άνετα σα να ‘μουν ελεύθερος.
Υποτάζω την ύλη, την αναγκάζω να γίνει καλός αγωγός του μυαλού μου. Χαίρουμαι τα φυτά, τα ζώα τους ανθρώπους, τους θεούς σα παιδιά μου. Όλο το Σύμπαντο το νιώθω να σοφιλιάζει απάνω μου και να με ακλουθάει σα σώμα.
Σε άξαφνες φοβερές στιγμές αστράφτει μέσα μου: < Όλα τούτα είναι παιχνίδι σκληρό και μάταιο, δίχως αρχή, δίχως τέλος, δίχως νόημα>. Μα ξαναζεύουμαι, πάλι, γοργά στον τροχό της ανάγκης, κι όλο το Σύμπαντο ξαναρχινάει γύρα τρογύρα μου την περιστροφή του.
Πειθαρχεία, να η ανώτατη αρετή. Έτσι μονάχα σοζυγιάζεται η δύναμη με την επιθυμία και καρπίζει η προσπάθεια του ανθρώπου.
Να πως με σαφήνεια και με σκληρότητα να καθορίζεις την παντοδυναμία του νου μέσα στα φαινόμενα και την ανικανότητα του νου πέρα από τα φαινόμενα – πριν να κινήσεις για τη λύτρωση. Αλλιώς δεν μπορείς να λυτρωθείς.
ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ